• 1397-07-23

تاثیر موسیقی بر نوزادان و کودکان خردسال

موسیقی از ابتدای تاریخ بشریت، به عنوان یک نیروی شفابخش استفاده می‌شده است. ارسطو می‌گوید: "وقتی چیزی می‌شنویم (شعر یا موسیقی) روح ما تغییر می‌کند". از پیروان بقراط تا سرخپوستان امریکا، همواره مردم از موسیقی و آواز برای آرامش و تسکین دردها، استفاده می‌کرده‌اند.
موسیقی بر احساسات ما بسیار تاثیرگذار است. یک لالایی دلنشین موجب آرامش نوزاد می‌شود. یک گروه کر زیبا، موجب شادی و هیجان ما می‌شود. موسیقی بر روی تفکر ما نیز تاثیرگذار می‌گذارد.

تاثیر موسیقی بر نوزادان چگونه است؟
در سال‌های اخیر، محققان درباره رشد مغز، دستاورد‌های تازه‌ای داشته‌اند. نوزادان با میلیارد‌ها سلول مغزی، به نام نورون متولد می‌شوند. در سال‌های اول زندگی، این نورون‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. در طی زمان با استفاده بیشتر از این ارتباطات، مغز قوی‌تر می‌شود. کودکانی که در سال‌های اولیه رشد به موسیقی گوش می‌دهند، ارتباطات مغزی مرتبط به موسیقی در ذهنشان شکل می‌گیرد. برخی از این ارتباطات موسیقایی، بر روی نحوه اندیشیدن اثر می‌گذارند. به نظر می‌آید که گوش دادن به موسیقی کلاسیک، موجب رشد استدلال فضایی (سه بعدی) و درک سه بعدی در کودک می‌شود. هم چنین، یادگیری استفاده از آلات و ابزار موسیقی باعث بهبود توانایی اندیشیدن در کودک می‌شود.

آیا گوش دادن به موسیقی کودکان را باهوش‌تر می‌کند؟
نه دقیقا. موسیقی مغز ما را برای اندیشیدن آماده می‌کند. بزرگسالان بعد از گوش دادن به موسیقی کلاسیک، دید سه بعدی بهتری پیدا می‌کنند و مثلا، یک پازل سه بعدی را راحت‌تر کنار هم می‌چینند.
چرا این اتفاق می‌افتد؟ مسیر‌هایی که موسیقی کلاسیک در مغز ما طی می‌کند، مانند مسیر‌هایی است که درک سه بعدی فضا در مغز طی می‌کند. پس وقتی به موسیقی کلاسیک گوش می‌دهید، مسیر‌های فضایی مغز نیز آماده به کار می‌شوند. در همان لحظه توانایی حل یک پازل، در مغز افزایش پیدا می‌کند، اما این اثر پایدار نیست. یک ساعت پس از خاموش کردن موسیقی، این توانایی نیز از بین می‌رود. به این اتفاق "اثر موزارت" گویند.
اثر موزارت، برای اولین بار در سال 1993، توسط دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا گزارش شد. در آن آزمایش، دانشجویانی (نه کودکان!) که چند دقیقه قبل از امتحان محاسباتی هندسه فضایی، به سونات موزارت گوش داده بودند، نمرات بهتری از دانشجویانی که به دیگر سبک‌های موسیقی‌ گوش داده بودند، کسب کردند. البته این اثر تنها 15 دقیقه بعد از قطع شدن موسیقی از بین رفت.